انتخاب مناسب ترین نوع گونة گیاهی نبکا برای تثبیت ماسه های روان با استفاده از مدل ahp (مطالعة موردی: ریگ نجارآباد، شمال شرق طرود)

Authors

سید حجت موسوی

مسعود معیری

عبداله سیف

عباسعلی ولی

abstract

رخداد مسائل زیست محیطی و اتلاف منابع طبیعی از جمله علل ایجاد راهکارهای مدیریت ریسک و بحران محیط زیست هستند. یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی شمال شرق طرود، هجوم ماسه های روان به مراکز سکونتی، راههای ارتباطی و تأسیسات زیربنایی است. سیستم محیطی در مقابل تنش ماسه های متحرک، واکنش نشان داده و با ایجاد اکوسیستم نبکا سعی در تعدیل فشار فرسایش بادی می کند. بنابراین توسعه چشم انداز نبکا می تواند به عنوان عاملی به منظور حفظ هماهنگی بین نیروهای عمل کنندة زیست محیطی و کاهش آثار تخریبی ماسه های روان بر سیستم های انسانی عمل کند. در این راستا شناسایی سازگارترین گونة گیاهی نبکا از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این پژوهش ارزیابی مقایسه ای نبکاهای شمال شرق طرود با استفاده از مدل ahp و معرفی مناسب ترین گونة گیاهی نبکا برای تثبیت ماسه های روان از طریق تحلیل مؤلفه های مورفومتری آن است. به این منظور ابتدا مهمترین مشخصه های مورفومتری 67 نبکا، نظیر حجم نبکا، ارتفاع نبکا، قطر تاج پوشش گیاه، ارتفاع گیاه، قطر قاعده نبکا و شیب نبکا، از گونه های تاغ، گز، اشنان و خارشتر به روش نمونه برداری طولی اندازه گیری میدانی شد. سپس با ارزیابی مقایسه ای آنها از طریق مدل ahp، مبادرت به اولویت بندی نبکاهای مطالعاتی شد. نتایج نشان می دهد که نبکای گونة تاغ با وزن 505/0 بیشترین ارجحیت و بهره وری را برای تثبیت ماسه های روان دارد. نبکای گونه گز نیز با وزن 302/0 نسبت به نبکای گونه تاغ از اهمیت کمتر و نسبت به نبکاهای گونه اشنان و خارشتر از ارجحیت بیشتری برخوردار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انتخاب مناسب‌ترین نوع گونة گیاهی نبکا برای تثبیت ماسه‌های روان با استفاده از مدل AHP (مطالعة موردی: ریگ نجارآباد، شمال‌شرق طرود)

رخداد مسائل زیست محیطی و اتلاف منابع طبیعی از جمله علل ایجاد راهکارهای مدیریت ریسک و بحران محیط زیست هستند. یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی شمال شرق طرود، هجوم ماسه‌های روان به مراکز سکونتی، راههای ارتباطی و تأسیسات زیربنایی است. سیستم محیطی در مقابل تنش ماسه‌های متحرک، واکنش نشان داده و با ایجاد اکوسیستم نبکا سعی در تعدیل فشار فرسایش بادی می‌کند. بنابراین توسعه چشم‌انداز نبکا می‌تواند به عنوا...

full text

انتخاب بهترین گونه پیکان ماسه‌ای برای تثبیت ماسه با استفاده از رویکرد ترکیبی نوین AHP-TOPSIS (مطالعه موردی: ریگ نجارآباد)

فرسایش بادی و به تبع آن تخریب اراضی و هجوم ماسه­های روان به زیرساخت­ها، مناطق مسکونی، راه­های ارتباطی و تأسیسات کشاورزی و صنعتی به عنوان یکی از مهم­ترین مسائل محیطی در بعضی از بخش­های ایران و بخصوص در شمال شرق روستای طرود است، از این رو ارائه راهکارهای مدیریتی برای تثبیت ماسه­های روان ضروری می­باشد. در این پژوهش به ارائه مدل ترکیبی نوین AHP-TOPSIS برای انتخاب بهترین گونه گیاهی پیکان ماسه­ای در ...

full text

ارزیابی کارایی روش‌های AHP و AHPگروهی در انتخاب بهترین گونه پیکان ماسه‌ای جهت تثبیت ماسه‌های روان (مطالعه موردی: ریگ نجارآباد)‏

یکی از مهم­ترین معضلات محیطی منطقه طرود هجوم ماسه­های روان به سازه­های انسانی و مناطق مسکونی می­باشد که نیازمند بررسی دقیق و ارائه راه­حل اصولی و کاربردی می­باشد. بدین منظور در  مقاله حاضر با استفاده از دو روش تصمیم­گیری چند معیاره شامل روش­های AHP و GAHP به انتخاب بهترین گونه گیاهی پیکان ماسه­ای در ریگ نجار آباد واقع در جنوب شرقی شهرستان شاهرود پرداخته شد. بدین منظور، پس از مشخص کردن منطقه مور...

full text

آنالیز عددی روابط مورفومتریک پیکان های ماسه ای و گونه های گیاهی عامل (مطالعه موردی: ریگ نجارآباد، شاهرود)

پیکان ماسه ای یکی از مهم ترین اشکال اراضی تراکمی ریگ نجار آباد در شهرستان شاهرود است. در این پژوهش ارتباط بین خصوصیات مرفولوژیکی و مرفومتریک پیکان های ماسه ای حاصل از گونه های خارشتر و اشنان منطقه مورد مطالعه با استفاده از رگرسیون خطی ساده و چندگانه بررسی است. خصوصیات مرفومتری گیاهی شامل ارتفاع گیاه و قطر تاج پوشش و خصوصیات مرفومتری پیکان ماسه ای شامل حجم پیکان ماسه­ای، حداکثر عرض پیکان ماسه­ای...

full text

آنالیز مؤلفه‌های مورفومتری نبکاها و معرفی مناسب‌ترین نوع آن برای تثبیت ماسه‌های روان با استفاده از الگوریتم ELECTRE (مطالعۀ موردی: ریگ چاه جام)

یکی از بحران‌های اکولوژیکی جهان، پدیدۀ بیابان‌زایی است. مهار این بحران، به شناخت و درک صحیح از عامل‌ها و فرایندهای آن نیازمند است. بیابان‌زایی، به کاهش استعداد زیست‌محیطی و نابودی منابع طبیعی و زیست‌بوم‌ها (اکوسیستم‌ها) گفته می‌شود که عوارض منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن، بر جنبه‌های زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. وضعیت بحرانی بوم‌شناختی در مناطق خشک و نیمه‌خشک بیابانی از یک سو و بهره‌برداری بی‌رویۀ ان...

full text

امکان‌سنجی استفاده از دوغاب زیستی برای تثبیت ماسه های روان در مناطق کویری با رویکرد حفاظت از بقایای باستان شناسی

Archaeological sites in desert areas are at risk for destroying and reburied with sand dunes by sand storms. One of the most important issues for archaeologist and conservators in these regions are maintenance of archaeological remains, during the excavation process and after it, There are several sand dune stabilization methods such as mechanical dune stabilization, mulch or protective screen,...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
محیط شناسی

Publisher: دانشگاه تهران

ISSN 1025-8620

volume 38

issue 1 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023